Çalışanlarla birlikte dar alanlarda bile iş birliği içinde çalışabilen Universal Robots kolaboratif robotlar, tekstil sektöründe özellikle KOBİ’ler için birçok uygulamayı otomatikleştirerek üretimde verimliliği artırıyor, büyük, orta ya da küçük ölçekli tüm şirketlere hızlı yatırım geri dönüşü sağlıyor.
“Tekstil” denilince çoğu kişinin ilk aklına gelen tişörtler, pantolonlar veya diğer günlük kıyafetlerdir. Oysaki tekstil bunların çok daha fazlasını kapsamaktadır. Tekstil; bir itfaiyecinin koruyucu kıyafeti, erozyona karşı korumak için toprak ağları ve hatta bazı yapı malzemelerini de içerir. Özellikle küresel salgınla mücadele ettiğimiz son dönemde maske üretiminde dikkat çekici artış yaşandı. Sadece Türkiye’de, maske ve koruyucu kıyafet üreten firma sayısı, içinde bulunduğumuz koronavirüs (covid-19) pandemi nedeniyle kısa zamanda beş katına çıktı. Hastane ve sağlık çalışanlarına yönelik medikal giysi üretip ihraç eden firma sayısı 50’den 70’e, maske üreten şirket sayısı ise 80’den 380’e yükseldi.
KOBİ’ler, çeşitli zorluklarla karşılaşmaktadır. Pazarda rekabet edebilmek için daha spesifik müşteri gereksinimleri, düşük miktarlarda ancak çok çeşitlilik gösteren ürün yelpazesi üretimde çeşitli zorluklara neden olmaktadır. Aynı zamanda, bazı şirketlerin onlarca yıllık mevcut makineleri çalıştırmak için nitelikli personel bulması daha zor hale gelmektedir.
Bunun nedeni, aşağıda örneklerini göreceğiniz birçok üretim adımının çekici olmamasıdır:
Almanya’daki Saxon Tekstil Araştırma Enstitüsü'nde (STFI) Ağa Bağlı Mittelstand 4.0 Yetkinlik Merkezi Tekstil için Proje Koordinatörü ve Pazarlama Yöneticisi Frizzi Seltmann, "Birçok şirket, çeşitli üretim hatlarını bir şekilde otomasyona geçirmişi olsa da bir kısmı da hâlâ bunları manuel olarak yapıyor" diyor.
Saxon Tekstil Araştırma Enstitüsü'nde Otomasyon ve Robot Uzmanı Falko Schubert, tekstil sektöründe Kolaboratif robot kullanımıyla ilgili şunları söylüyor: “Sadece birkaç tekstil üreticisinin endüstriyel robot kullanmasının sebebi malzemeden kaynaklanıyor: Kumaşlar esnek, değişken ve nefes alabilen üretimde zorlayıcı kumaşlar. Ortak paralel veya vakumlu tutucular, bu kumaşları kavramada sorun yaşıyor.( Gängige Parallel- oder Vakuumgreifer haben Probleme, sie zu fassen.“ ) Buna ek olarak, düz kumaşlardan rulolara ve makaralara kadar işlenecek malzeme çeşitliliği karşısında robot kullanımı oldukça zor gibi görünür ve birçok kişinin kafasında eski bir robot imajı gelir. Robotlar söz konusu olduğunda, birçok insan anında otomotiv endüstrisinde çalışanları korumak için güvenlik çitleri içinde çalışan devasa robotları düşünüyor.” Üretim tesislerindeki sınırlı alan göz önüne alındığında, birçok şirket bu nedenle robot kullanımına sıcak bakamamaktadır ve iş birliğine dayalı dar alanlarda çalışabilen kompakt yapıya sahip cobot’ların avantajlarından habersizdir.
Türkiye’de de tekstil sektöründe önemli moda markalarının çoğu Universal Robots cobot’larının avantajlarını keşfederek üretim hatlarında UR cobotları kullanılıyor. Cobotlar, taşıma, alma-bırakma-dikiş yapma, kalite kontrol gibi birçok uygulamada insanla iş birliğine dayalı olarak çalışabiliyor ve üretimde kalite standardı sağlayarak verimlilik artışında büyük rol oynuyor.
Cobot’lar dar alanlarda çalışabilirler. Risk analizine bağlı olarak güvenlik bariyerine ihtiyaç duymadan çalışanlarla bir arada çalışabilen cobot’lar, esnek üretim imkânı sayesinde tüm sektörlerde rekabetin her geçen gün arttığı günümüzde, uygun maliyetle otomasyona geçiş imkânı tanıyor. Bu şekilde, aynı tesisi içinde farklı üretim ortamlarına kolayca kolayca hareket ettirilerek geçişi sağlanır ve entegre edilebilir, esnek üretim sunan bu özelliğiyle cobot’lar kullanım alanlarını artırır.
Schubert'in açıkladığı gibi, cobot’lar hızlı bir şekilde devreye alınabilir, kullanımı ve programlanması son derece kolaydır. Schubert, "Cobot’ların bu özellikleri, KOBİ'ler için özellikle önemlidir, çünkü orada genellikle ayrı bir programlama veya bakım departmanı yoktur. Çalışanlar robotu kendileri programlayarak kullanabiliyorlarsa, şirketlerin dışarıdan bu işi için uzman araması gerekmez. Kolayca çalışanlar tarafından programlanabilen robotik sistem, iş gücünü artıran bir işlev de görebilir.” diyor.
Ayrıca aynı cobot, farklı görevler için programlanarak çeşitli şekilde kullanılabilir. Örneğin, UR+ ekosistemi aracılığıyla kullanıcılar, cobot’larını yeni uygulamalar için hızlı bir şekilde dönüştürebilecekleri çeşitli çevre ekipmanları ve uygulama kitlerini web sitemizde bulabilirler.
Kolaboratif robotlar, tekstil üretimi yapan ve özellikle KOBİ tarzı küçük ölçekli işletmeler için büyük bir potansiyel sunmaktadır. Schubert, "Her şeyden önce, tekstil üreticileri ikincil süreçleri iyi bir şekilde otomatikleştirebilirler. Örneğin, düz tekstillerin istiflenmesi, paketlenmesi, yükleme ve boşaltma gibi otonom hale getirilebilecek uygulamaları içerir."
Almanya’daki Saxon Tekstil Araştırma Enstitüsü, Bir UR10 cobot kullanarak tesktil sektöründeki hangi tür uygulamaların ideal olarak nasıl uygulanabileceğini araştırıyor. Schubert, “Farklı uygulama senaryolarına bakıyoruz. Örneğin, şu anda iplik makaralarını RFID etiketleriyle donatmak için robotla çalışıyoruz. Bir başka test kurulumunda, ona bir dokuma makinesi için bobin yüklemeyi öğretiyoruz." diyor.
Saxon Tekstil Araştırma Enstitüsü, bir UR10 cobotunun tekstil endüstrisinde insanla iş birliği halinde olası kullanımını test ediyor.
Aşağı Saksonya'daki Wagenfeld'de bulunan ve 200'den fazla çalışanı olan Wagenfeld İplik İşletmesi, çeşitli tiplerde iplik ve sicim üretiyor. Bireysel müşteri gereksinimlerini karşılamak için çeşitli üretim yöntemleri kullanıyor. Toplam altı ring iplik makinesi kullanılmaktadır. 16 silindirinizin düzenli olarak değiştirilmesi gerekiyor ve çalışanlar bunu iki saatte bir manuel olarak yapıyorlardı. 15 kg'lık silindirler iki metrenin üzerinde bir yüksekliğe monte ediliyor, bu değişim sadece çalışanlar için monoton değil, aynı zamanda çok yorucu bir işti.
Wagenfelder, bu nedenle süreci otomatikleştirmenin bir yolunu aramaya başladı ve STFI ile görüştü. Tekstil ağına bağlı uzmanları daha sonra iplik işletmelerinin süreci nasıl otomatik hale getirebileceğini incelemek için bir fizibilite çalışması gerçekleştirdi. Bunu yapmak için, 3D tasarım yazılımını kullanarak ölçeklemek için üretim koşullarını yeniden ürettiler. Daha sonra bu kopyayı bir simülasyon ortamına aktardılar ve hangi robot ve eksen sistemlerinin ruloları değiştirmek için uygun olduğunu kontrol ettiler. Schubert, "Bu tür projeler için, örneğin üretimde ne kadar yer olduğu ve bir otomasyon çözümünün hangi yarıçapı kapsaması gerektiği önemlidir. Şirketler, daha sonra animasyonumuzu karşılık gelen bir öneriyle alırlar." şeklinde konuştu.
Schubert, adım adım üretimini otomatikleştirmek isteyen tekstil üreticilerine tavsiyelerini şu şekilde paylaştı. “Cobot'ların potansiyel kullanım alanları çok geniş. Şirketler, basit bir uygulama ile cobot kullanımına başlayabilir. Bunun faydası kullandıkça ve farklı işlere entegre ettikçe ortaya çıkacaktır. Üretim süreçlerinizde başarıyla otomasyona geçebildiyseniz diğer uygulamalar için de fikirler bulursunuz.”
Teknolojiye aşina olmaları için çalışanların en baştan itibaren robotlu otomasyona geçiş sürecine dahil edilmeleri gerekiyor. Bu yüzden robota temas korkusu ya da bilinmezlik endişesini ortadan kaldırmak gerekiyor, diye ekliyor Seltmann: “Şirketlerin otomasyona geçiş korkusunu ortadan kaldırmak istiyoruz. Tekstil sektörü, uzun vadede dünya pazarında rekabet edebilmek ve ayakta kalabilmek için cobot’larla tanışmak zorunda." Diyor. Özellikle alma ve bırakma uygulamaları bugün otomatikleştirilebilirken, gelecekte tekstil işleme de gündeme gelebilir. Tekstil endüstrisinde potansiyel cobot kullanımı araştırılmalıdır, özellikle KOBİ'ler için kolaboratif robotlar birçok fırsat sunmaktadır.